formy gospodarowania

Odmienność typów rozwoju form gospodarowania w rolniczej i pozarolniczej sferze produkcji, mimo że uzasadniona różnym charakterem postępu techniczno-organizacyjnego w obydwu tych sferach, stwarza jednak w procesie rozwoju gospodarki narodowej wiele sprzeczności i napięć. Wynikają one przede wszystkim z różnic w wielkości dochodów przeznaczanych na konsumpcję w rolnictwie i w działach pozarolniczych. Na ogół bowiem dochody uzyskiwane przeciętnie w gospodarstwach rolniczych nie są wynagrodzeniem za pracę równym osiąganemu w sferze pozarolniczej, toteż występuje tzw. dysparytet dochodów rolniczych i pozarolniczych. Dysparytet ten wynika ze znacznego i stosunkowo trwałego zróżnicowania dochodów wewnątrz rolnictwa, a zwłaszcza z tego, że duża grupa rolników osiąga dochody znacznie odbiegające od poziomu płac uzyskiwanych w przemyśle. Przyczyną stosunkowej trwałości tej grupy gospodarstw jest występowanie czynników utrudniających przepływ siły roboczej między rolnictwem i przemysłem. Przejście z rolnictwa do sfery pozarolniczej wiąże się bowiem nie tylko z koniecznością zmiany miejsca zamieszkania i warunków życia, lecz również ze zmianą charakteru pracy znacznie głębszą niż w przypadku przepływu siły roboczej między gałęziami przemysłu. Właściciele gospodarstw rezygnujący z pracy w rolnictwie bardzo często muszą się zadowalać pracą oferowaną robotnikom niewykwalifikowanym, a zatem opłacaną znacznie niżej niż przeciętnie w przemyśle.