Rozwoj kapitalizmu

Rozwój kapitalizmu państwowo-monopolistycznego i związana z tym wielostronna działalność gospodarcza współczesnego państwa kapitalistycznego nie oznacza bynajmniej — wbrew socjaldemokratycznym koncepcjom i teoriom — zmiany kapitalistycznych stosunków produkcyjnych. Stosunki te — na gruncie rozwoju państwowej formy własności — ulegają jedynie modyfikacji, gdyż właścicielem środków produkcji staje się nie pojedynczy kapitalista czy kapitalistyczni akcjonariusze, lecz państwo jako reprezentant całej klasy kapitalistów. Jednocześnie oznacza to przejście do najwyższego możliwego w gospodarce kapitalistycznej szczebla uspołecznienia produkcji. Wyższym — i jakościowo nowym — szczeblem tego uspołecznienia jest jedynie socjalizm, przejęcie środków produkcji na własność całego społeczeństwa. W tym sensie rozwój kapitalizmu państwowo-monopolistycznego stwarza materialne przesłanki przejścia do nowego typu stosunków produkcyjnych — stosunków socjalistycznych. „Kapitalizm państwowo-monopolistyczny to najzupełniejsze materialne przygotowania socjalizmu, to przedsionek do socjalizmu, to ów szczebel drabiny dziejowej, pomiędzy którym to (szczeblem) a szczeblem zwanym socjalizmem nie ma żadnych szczebli pośrednich”. Ekonomiczna działalność państwa kapitalistycznego wyrosła pod wpływem właściwych kapitalizmowi, zaostrzonych w okresie imperializmu, sprzeczności ekonomicznych oraz w związku z osłabieniem żywiołowych mechanizmów osiągania i utrzymywania przez gospodarkę równowagi.